Cumartesi, Şubat 03, 2024

Adalet Nedir? Adalet bir İdeal midir

Doğan GÖÇMEN...

Adil ilişkiler geliştirememiş, kimsenin davranışlarında adil olmanın ne olduğunu bile düşünmediği, kimsenin kendisini gerçekleştirmek için gerekli olanaklara sahip olamadığı bir toplumda adalet doğal olarak bir ideal olarak görünür.

Adalet ideal olarak görünür, yani henüz gerçekleştirilmek zorunda olunan bir erek olarak görünür. Oysa bunu biz genellikle mümkün olmayan bir arayış olarak algılarız, çünkü bugünkü BENcil toplumda herkes bütüne ve diğerlerine kendisinin alacağı payın kaynağı olarak bakar...

Bu günlük bakışın yanılsamasına karşı felsefe en az 2 yüz yıldan beri mümkün en mükemmel yanıtı üretmiştir. Fakat bu henüz doğru dürüst algılanmamıştır bile. Nedir öyleyse adalet? Bugüne kadar insanlık adaleti kendisinin olanı diğerlerinden alarak tesis etmeye çalıştı.Fakat bu büyük bir yanılsamadır. Adalet alarak değil tam tersine vererek tesis ediliyor. Felsefe şimdiye kadar olan yaklaşımın bir yanılsama olduğunu göstermiştir. Adalet örneğin en son Hegel’in ortaya koyduğu gibi, herkesin herkesten almaya çakılarak sağlamaya çalışmasının yerine herkes herkese vermeye çalışarak daha çok ve daha kolay gerçekleşmez mi?

Marx’ın kimsenin göremediği dahiliği bu soruya bir yanıt aramış olmasında ve bu düşünceyi gerekçelendirmiş olmasında yatmaktadır. Adalet ve büyüklük ve erdem ve açık yüreklilik aslında verebilmekte yatmaktadır...

Herkes almaya çalışa dursun. Aldıkça daha çok kaybediyor oysa insan. Aldığı çoğaldıkça zenginleşmek yerine daha çok yoksullaşıyor ve kendisini keşfedip gerçekleştirmek yerine kendisini daha çok unutuyor ve daha çok yabancılaşıyor insan...

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder